Dolgu ve Kanal Tedavisi

Kanal Tedavisi Nedir?

Kanal tedavisi enfekte olmuş veya çürümüş dişleri onararak kurtarmak için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Kanal tedavisi sırasında dişin sert dokusunun içindeki kök kanalı adı verilen doğal boşlukta bulunan yumuşak doku olan pulpa ile diş siniri çıkarılır, dişin içi temizlenir ardından kök kanalları özel bir dolgu maddesi ile doldurulur.

Dişte meydana gelen çürümeler zamanında tedavi edilmezse çürük derinlere doğru ilerler ve dişte bulunan sinirlerin iltihaplanmasına neden olur. Diş sinirlerinin iltihaplanması kişinin şiddetli diş ağrısı yaşamasına neden olur.

Dişten çıkarılan diş siniri diş sağlığı ve işlevi için hayati önem taşımaz, fakat kişinin şiddetli ağrı çekmesinin önüne geçer. Sadece sıcak ve soğuk algısı için kullanılan duyusal bir sinirdir. Eğer tedavi gerçekleştirilmezse dişi çevreleyen dokunun enfeksiyon kapmasıyla birlikte apseler oluşabilir.

Kanal Tedavisi Neden Yapılır?

Bir dişin siniri ya da pulpası, dişte meydana gelen derin çürükler, dişte bir çatlak veya kırılma ya da yüz travması nedeniyle tahrip olabilir, iltihap kapabilir ve enfekte olabilir.

Bir dişin sinir dokusu veya pulpası hasar görürse, bu doku parçalanır ve dişin çevresinde bulunan bakteriler kök kanalı içinde çoğalmaya başlar.

Bu bakteriler ve diğer çürümüş kalıntılar enfeksiyona veya diş apsesine neden olabilir. Apse, iltihap dolu bir keseciktir ve enfeksiyon dişin kök uçlarının sonuna kadar yayıldığında oluşur. Dişte meydana gelen apse kişinin şiddetli ağrı çekmesine neden olur.

Apseli dişin tedavisinin en kısa süre içinde yapılması kişinin yaşam kalitesine devam edebilmesi için oldukça önemlidir. Diş ağrısının özellikle geceleri daha fazla ortaya çıkmasıyla birlikte kişinin uyku kalitesi etkilenir ve gün içinde dikkat dağınıklığı gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilir.

Bu gibi durumlarda ortaya çıkan en sık belirtiler ise dişlerde sıcak – soğuk duyarlılığı, kendiliğinden başlayan ve devam eden zonklayan tarzda ağrı, şişme, ısırma – çiğneme gibi günlük rutinleri yaparken meydana gelen keskin ağrı, diş eti ağrısı, diş eti şişmesi veya diş etlerinde koyulaşma gibi durumlardır.

Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kanal tedavisinde ilk adım, kök kanallarının şeklini görmek için bir röntgen filmi çekerek çevredeki kemiklerde herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığını belirlemektir.

Diş hekimi dişin yakınındaki alanı uyuşturmak için lokal anestezi kullanacaktır. Bazı vakalarda diş siniri öldüğü için anestezi gerekli olmayabilir, ancak bir çok diş hekimi hastanın rahatlaması ve prosedürün daha düzgün uygulanması için bölgeyi uyuşturur.

Diş hekimi bunun ardından çürük dokuyu temizler vekök kanalına bir erişim deliği açar. Bu delikten içerideki zararlı bakteriler, çürümüş sinir dokusu ile pulpa dişten çıkarılır. Temizleme işlemi eğe adı verilen kök kanal törpüleri kullanılarak gerçekleştirilir. Günümüzde kanal tedavileri için endomotor adı verilen gelişmiş tedavi cihazları kullanılmaktadır.

Kanal Tedavisi Hangi Durumlarda Uygulanır?

Kanal tedavisi genellikle çürük veya derin kırıkların meydana geldiği, dişin pulpa denilen sinir dokusunun dış ortama açıldığı veya enfekte olduğu dişlerde uygulanır. Fakat travmaya bağlı gelişen bazı durumlarda da yine dişlere kanal tedavisi uygulanabilmektedir.

Kanal Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Kanal tedavisi, dişin enfeksiyon durumuna göre tek seansta bitebilceği gibi birkaç haftaya yayılan birkaç seans da sürebilmektedir. Ortalama bir kanal tedavisi seansı yaklaşık olarak 30 ila 90 dakika arasında sürebilir.

Kanal tedavisi bütünüyle tamamlanıncaya, yani kalıcı dolgu konuluncaya kadar o diş ile çiğnemekten kaçınmak gereklidir. Bu sayede hem dişin iç kısmının tekrar kirlenmesi hem de yapısı geçici olarak zayıflamış dişin desteklenmeden önce hasar görmesini engellemek mümkün olacaktır. Bu süreç boyunca diş fırçalamak ve antiseptik gargara yapmak gibi normal diş bakımı sürdürülmelidir.

Kanal Tedavisi Sonrası Ağrı Olur Mu?

Her ne kadar kanal tedavisi ağrılı bir prosedür olarak bilinse bile, normal bir dolgu işleminden daha fazla ağrıya ve acıya yol açan bir işlem değildir. Hissedilen acı, ağrı ve hassasiyet zaten mevcut olan iltihap ve enfeksiyondan kaynaklanır.

Kanal tedavisinin tamamlanmasını takip eden ilk birkaç gün boyunca, özellikle de temizlenmiş bir enfeksiyon durumu mevcut ise bölgedeki dokuda hassaslık olabilir. Bu ağrı, hekiminizin önereceği ağrı kesici ilaçlar ile kontrol edilebilir.

Kanal Tedavisi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kanal tedavisi sonrasında yavaş yavaş dişlerde iyileşme gözlemlenirken dikkat edilmesi gereken bazı durumlar vardır. Bunlar;

• Kanal tedavisi bitene kadar sert veya kabuklu yiyecekleri ısırmaktan kaçınma
• Günlük diş temizliğine aksatmadan devam etmek. Dişlerin hassasiyeti de göz önünde bulundurularak dairesel hareketlerle ve nazik bir şekilde dişlerin günde en az 2 kere fırçalanmasını sağlamak.
• Kanal tedavisi sonrası olası enfeksiyonların da önüne geçmek için günde en az 1 defa diş ipi kullanmak
• Tedavi bitiminde hekim tarafından önerilen ağrı kesici ilaçların veya spreylerin düzenli kullanılmasıdır. Eğer kullanılan ağrı kesici ilaçlar veya spreyler ağrıyı azaltmıyorsa en kısa süre içerisinde hekiminze başvurabilirsiniz.

Sağlıklı dişlerin günlük bakımını aksatmadan yapmak,  dişlerini temiz tutmak, diş ipi kullanmak, şekerli gıdalardan uzak durmak, sigara ve alkol tüketimini azaltmak diş kayıpları ve kanal tedavisi gibi işlemlerin önüne geçilmesinde etkili rol oynamaktadır. Senede 2 kere diş hekiminin düzenli kontrolü, diş taşı temizliği ve rutin bakımların düzenli olarak yapılması ile istenmeyen diş kayıplarının önüne geçerek, sağlıklı dişlerin korunması sağlanabilir

Kanal Tedavisinin Alternatifleri Nelerdir?

Kanal tedavisi %95’ten yüksek başarı oranı ile çok etkili prosedürdür. Kanal tedavisi ile kök kanalı doldurularak sabitlenen dişler, doğru diş bakımı ile ömür boyu kullanılabilir.

Doğal dişlerin korunması ağız sağlığında her zaman tercih edilen seçenektir. Ancak diş kanal tedavisi ile kurtarılamayacak durumda ise çekim gerekebilir. Bu durumda kanal tedavisinin alternatifi  hem çiğneme işlevini eski haline getirmek hem de bitişik diğer dişlerin kaymasını önlemek için bir köprü, implant veya çıkarılabilir kısmi protez tedavisidir.

Bu alternatifler hem kanal tedavisinden daha pahalıdır hem de daha uzun süreli bir tedavi sürecini gerektirirler.